GUBITAK KOSE - ALOPECIJA
Normalni ciklus rasta dlake podrazumeva rast, odmor i opadanje. Osobe koje imaju zdravu kosu gube između 70 i 100 dlaka dnevno. Gubitak veći od ovoga može izazvati proređivanje kose ili ćelavost. To se može desiti iznenada ili postepeno. Takvi simptomi mogu ukazivati na poremećaj u ciklusu rasta dlake i trebalo bi se konsultovati sa lekarom. Ovaj problem se naziva gubitkom kose ili alopecijom. Postoji nekoliko tipova alopecije i brojni uzročnici- od starosti, preko genetike do spoljašnjih faktora. Tri najčešća tipa su androgena alopecija, alopecija areata i dufuzna alopecija.
ANDROGENA ALOPECIJA
Androgena alopecija, poznata kao nasledna ćelavost, najčešći je oblik opadanja kose. Ovaj oblik gubitka kose vezan je sa androgenim (muškim) hormonima, pre svega dihidrotestosteronom (DHT). Kod androgene alopecije opadanje kose se povećava sa godinama.
Brojni genetski ali i spoljašnji faktori izazivaju androgenu alopeciju. Ona je u većini slučajeva nasledna. Preciznije, osobe koje pate od ovog oblika ćelavosti su nasledile folikule dlake sa genetskom osetljivošću na androgeni DHT. Ova preosetljivost izaziva smanjenje folikula dlake i skraćuje joj životni vek. Kao rezultat, kosa brže opada i folikuli prestaju da proizvode kosu.
Androgena alopecija obično počinje u prednjem delu kose izazivajući takozvano povlačenje kose. Gubitak kose dalje napreduje unazad preko glave i može izazvati kompletnu ćelavost. U nekim slučajevima se delovi kose zadržavaju na pojedinim mestima na glavi.
Žene koje pate od androgene alopecije najčešće iskuse opadanje kose, a proređivanje može početi u ranim godinama. Za razliku od muškaraca, opadanje kose počinje centralno, a zatim se širi.
DIFUZNA ALOPECIJA
Difuzna alopecija predstavlja gubitak kose na celoj glavi. Ovaj tip opadanja kose se pojavljuje kod oba pola, ali češće kod žena. Može se pojaviti u bilo kojim godinama. Difuzna alopecija može predstavljati i proređivanje kose usled smanjenja gustine. Ovaj problem je vrlo često stresirajući, jer se značajno povećava broj dlaka koje opadaju na jastuku, tokom češljanja ili pranja kose. Ovaj oblik opadanja kose je najčešće privremen, kosa je u stanju da ponovo raste sve dok je folikul dlake aktivan. Postoji više uzročnika difuznog opadanja kose. To mogu biti hormonske promene u trudnoći, upotreba oralnih kontraceptiva ili disfunkcija štitne žlezde. Bolest, infekcija kao i medicinska terapija mogu biti uzročnici simptoma, kao i nedostatak vitamina i menerala (naročito gvožđa, cinka, folne kiselina ili vitamina B12), tako i dijebetski i metabolički poremećaji, Psihološki faktori i stres takođe igraju važnu ulogu.
ALOPECIJA AREATA
Alopecija areata je nepredvidljiva vrsta gubitka kose gde kosa opada u pečatima veličine novčića. Problem se pojavljuje iznenada i može da pogodi bilo koju kosmatu regiju na telu. Smatra se autoimunim stanjem, jer je često praćena upalom. To znači da bela krvna zrnca, koja igraju ulogu u imunitetu, napadaju ćelije rasta kose u folikulu dlake. Tako se pokreće zapaljenska reakcija, pri čemu se ćelije rasta kose smanjuju i usporavaju proizvodnju dlake.
Još uvek se traga za uzrokom, ali se čini da genetika igra ulogu. Veća je šansa da se alopecija areata pojavi kod osoba kod kojih je član porodice već imao simptome. Neki smatraju alopeciju areatu privremenim problemom, dok drugi misle da je ona polazna tačka za druge tipove alopecije.
ALOPECIJA POSTPARTUM- POSTPOROĐAJNI GUBITAK KOSE
Alopecija postpartum je tip opadanja kose koji se pojavljuje kod žena u prvim mesecima nakon porođaja. Glavni okidač su hormonske promene, odnosno postporođajno smanjenje nivoa estrogena. Tokom trudnoće estrogen smanjuje udeo kose u telogen fazi (odmor i regeneracija) za 50%, tako da ženama ne opada više prosečnih 100 dlaka dnevno. Zato većina žena tokom trudnoće uživa u bujnijoj i sjajnijoj kosi. Nakon porođaja, počinje da opada kosa zadržana tokom trudnoće.
Postporođajno opadanje kose može početi iznenada dva do tri meseca nakon porođaja. U većini slučajeva kosa se vraća u stanje pre trudnoće, a za to je potrebno šest do devet meseci.
Kako sprečiti opadanje kose?
Na žalost, ne postoji lek protiv opadanja kose, ali njena nega svakako igra važnu ulogu. Redovno pranje I nežno češljanje mogu da pomognu, dok hemijski tretmani, farbanje i sušenje mogu pogoršati problem. Masaža kože glave može pospešiti cirkulaciju i stimulisati rast kose. Masirajte vrhovima prstiju, kružnim pokretima, a to će uticati i na opuštanje. Uravnotežena ishrana bogata vitaminima i mineralina, redovno vežbanje i san takođe pomažu.